αππηητούριν
[apʰːiitúɾin]

Ουσιαστικό, ουδέτερο

---

αππηδητούριν

αππηητούριν (του χαλλουμιού)
[apʰːiiˈtuɾin du‿xalːuˈmɲu]
Ουσιαστικό, ουδέτερο

---

1. Λευκό σκουλήκι, προνύμφη εντόμου, που χαρακτηρίζεται από έντονη κινητικότητα και αναπτύσσεται σε ορισμένα είδη τυριών όταν αρχίζουν να χαλάνε. Ειδικά στην Κύπρο, το αππηητούριν εμφανίζεται στο χαλλούμι.

2. (μτφ) Αυτός που εμφανίζεται ξαφνικά, κυρίως αυτός που μπαίνει σε μία συζήτηση χωρίς να έχει σχέση ή χωρίς να του το ζητήσουν.

Παραδείγματα

Τωρά εσύ γιατί πετάσεσαι μες τη μέση όπως το αππηητούριν του χαλλουμιού;

---

Η Κοτσινοσκουφίτσα αντάκωσεν, σαν το αππηιτούριν, χαριεντισμένη για το χαλαμάντουρον της στετές της [...]

Παρατηρήσεις (γλωσσικές)

Η λέξη προέρχεται από μία παλιότερη μορφή αππηδητούριν που εξηγεί τη γραφή με -ηη-. Παράλληλα όμως, υπάρχει τάση να γράφεται με -ηι- ή απλά με -ι-, επειδή οι περισσότεροι ομιλητές προφέρουν [apʰːitúɾin] και όχι [apʰːiitúɾin].

Σημειώσεις

Οι πληροφορίες των περιηγητών John Heyman (1720) και Richard Pococke (1738), (Cobham 1908, 247, 267) ότι διατηρούσαν τα χαλλούμια μέσα σε λάδι, για να μην βγάλουν σκουλήκια (λευκά σκουληκάκια του τυριού, γνωστά ως αππηιτούρκα) όσο ήταν φρέσκα, επιβεβαιώνεται από πρόσφατες μαρτυρίες για προσθήκη λαδιού στον νορό (αρχ. ορός, τυρόγαλα), μέσα στον οποίο φυλάσσονται τα χαλλούμια μέχρι σήμερα (Ηγουμενίδου Ε. 2008) Πηγή: http://taxalia.blogspot.com.cy/2013/08/blog-post_7142.html.

---